Literatuur over nicarbazine
R-12 is een geregistreerd diergeneesmiddel met als actief bestanddeel nicarbazine. Nicarbazine wordt sinds de jaren '50 wereldwijd gebruikt als coccidiostaticum voor vleeskippen. Coccidiostatica worden toegevoegd aan het voer van vleeskippen ter preventie van coccidiose, een vaak voorkomende darminfectie bij vogels. Ze worden toegediend tot de laatste levensdagen van de vleeskippen, wat betekent dat ze veilig zijn met betrekking tot menselijke consumptie.
Het gebruik van nicarbazine als anticonceptiemiddel is relatief nieuw. Nicarbazine is geen klassiek anticonceptiemiddel. In tegenstelling tot progesteron, een hormonaal anticonceptiemiddel, metaboliseert nicarbazine erg snel in het lichaam. Zodra nicarbazine is opgenomen, breekt het onmiddellijk op in 2 delen: DCN, het actieve deel, en HDP, wat ervoor zorgt dat het opgenomen wordt in de darmen van de vogel.
Nicarbazine is als diergeneesmiddel voor voedselproducerende dieren en als anticonceptiemiddel gekeurd door regelgevende instanties als FDA en EPA in de Verenigde Staten, EFSA in de EU en MAFF in Japan.
Nicarbazine is over de jaren heen uitgebreid bestudeerd, waaronder de invloed die het heeft op de omgeving. Meervoudig onderzoek heeft aangetoond dat nicarbazine binnen realistische hoeveelheden niet giftig en veilig is voor mens, dier en milieu. Er is geen risico op secundaire vergiftiging. Hieronder worden enkele toonaangevende bronnen uitgelicht. De besproken artikels zijn onderaan de pagina als bijlage beschikbaar, of online te raadplegen via de bijgevoegde links.
1. European Food Safety Authority (EFSA)
European Food Safety Authority (EFSA) voert veiligheidsstudies uit en geeft onafhankelijk wetenschappelijk advies over risico's in de voedselketen. In onderstaande artikels worden de werking en veiligheid van 3 coccidiostatica met nicarbazine als actief bestanddeel toegelicht: Koffogran, Maxiban en Monimax. De artikels zijn online te raadplegen via de website van EFSA.
EFSA Scientific Opinion on the safety and efficacy of Koffogran (nicarbazin) feed additive for fattening
Koffogran is een geregistreerd diergeneesmiddel (coccidiostaticum) voor vleeskippen. Actief bestanddeel: nicarbazine.
- Koffogran is in de hoogst aangeraden dosis veilig voor vleeskippen
- Koffogran heeft een wachttijd van 1 dag voor consumptie
- Nicarbazine is niet genotoxisch
- Bij multigeneratieonderzoek naar voortplanting bij ratten werden geen grote problemen vastgesteld
- Er werd geen veiligheidsrisico vastgesteld voor het bodemcompartiment, het grondwater of via secundaire vergiftiging
EFSA Scientific Opinion on the safety and efficacy of Maxiban® G160 (narasin and nicarbazin) for chickens for fattening
Maxiban is een geregistreerd diergeneesmiddel (coccidiostaticum) voor vleeskippen. Actieve bestanddelen: nicarbazine en narasin.
- Maxiban is in de hoogst aangeraden dosis veilig voor vleeskippen
- Maxiban heeft een wachttijd van 0 dagen voor consumptie
- Nicarbazine vertoont geen antimicrobiële eigenschappen, bijgevolg is er geen microbiologische bezorgdheid mee geassocieerd
- Er worden geen gevolgen verwacht voor de kwaliteit van het vlees bij toedienen van de hoogst aangeraden dosering
- Er werd geen veiligheidsrisico vastgesteld voor het bodemcompartiment, het grondwater of via secundaire vergiftiging
EFSA Scientific Opinion on the safety for the environment of Monimax® (monensin sodium and nicarbazin) for chickens for fattening, chickens reared for laying and for turkeys for fattening
Monimax is een geregistreerd diergeneesmiddel (coccidiostaticum) voor vleeskippen, opfokleghennen en vleeskalkoenen. Actieve bestanddelen: monensin sodium en nicarbazine.
- Nicarbazine vormt geen risico voor watercompartiment, bodemcompartiment of sediment
- Het bioaccumulatievermogen van DNC in de omgeving is gering
- Het risico op secundaire vergiftiging via mest van dieren die Monimax toegediend kregen in de landbouw is onwaarschijnlijk
2. OvoControl
OvoControl is de Noord-Amerikaanse tegenhanger van R-12. De concentratie nicarbazine in OvoControl (0,25 g/100 g) ligt 3 keer hoger dan de concentratie nicarbazine in R-12 (0,08 g/100 g). OvoControl wordt gebruikt als anticonceptiemiddel voor duiven (OvoControl-P) en voor Canadese ganzen (OvoControl-G). De firma achter het merk, Innolytics LLC, publiceerde een artikel over de secundaire toxiciteit van nicarbazine, m.a.w. het effect op andere betrokken partijen. Ook de Universiteit van Nebraska maakte een publicatie over het gebruik van OvoControl als contraceptief middel voor wilde dieren, waaronder stadsduiven.
The Secondary Toxicity of OvoControl (nicarbazin) in Birds (Innolytics LLC)
- Beide componenten van nicarbazine (DNC en HDP) zijn noodzakelijk om een contraceptief effect te bereiken. Bijgevolg zijn secundaire toxiciteit of onvruchtbaarheid bij dieren die behandelde duiven opeten zeer onwaarschijnlijk en ondervinden secundaire dieren geen gevolgen.
- De concentraties nicarbazine in een met OvoControl behandeld dier zijn veel te laag om de dosis te bereiken die nodig is om de broedbaarheid van eieren in een tweede dier te verstoren
- De biologische beschikbaarheid van nicarbazine is uiterst beperkt eenmaal het is opgenomen door het dier dat OvoControl heeft gegeten
- Na 7 dagen zijn alle waarneembare sporen van nicarbazine verdwenen uit het weefsel
- De concentratie nicarbazine in het ei is minder dan 0,0005 g/100 g
- Nicarbazine heeft 5-7 dagen nodig om de dooier te bereiken
- Een ei wordt gevormd op 14 dagen, waarvan de laatste 5-7 dagen cruciaal zijn voor de ontwikkeling. Onvruchtbaarheid kan enkel optreden als een duif de nodige hoeveelheid tijdens deze ontwikkelingsfase binnenkrijgt.
- Bij een concentratie van 0,5 g/100 g nicarbazine ligt de concentratie nicarbazine in weefsel en ei ver beneden het toxische niveau
- Als een roofvogel een duif zou eten waarbij OvoControl nog niet verteerd is en nicarbazine bijgevolg nog niet is afgebroken, zou de dosis niet hoog genoeg zijn om onvruchtbaarheid bij de roofvogel te veroorzaken. Onvruchtbaarheid wordt pas bereikt bij de juiste hoeveelheid en de juiste toedieningsduur.
- Voorbeeld: Een slechtvalk van 1500 g zou 5 keer de dosis van een behandelde duif van 300 g nodig hebben. Om onvruchtbaar te worden, zou de slechtvalk dus dagelijks 5 behandelde duiven per dag moeten eten, en dit gedurende minstens 5 dagen per week, wat neerkomt op 25 duiven op 5 dagen.
Bron: OvoControl
Reviews of issues concerning the use of reproductive inhibitors, with particular emphasis on resolving human-wildlife conflicts in North America (University of Nebraska)
- Nicarbazine verlaat het lichaam binnen 48 uur
- Het effect van nicarbazine, namelijk de onvruchtbaarheid, is volledig omkeerbaar
- Nicarbazine heeft geen effect op zoogdieren en is veilig voor zowel de vogels uit de doelgroep, als voor vogels die niet tot de doelgroep behoren, zelfs wanneer het in een hogere dosis wordt toegediend dan de dosis die nodig is om het contraceptief effect te bereiken
Bron: University of Nebraska
3. United States Environmental Protection Agency (EPA)
US Environmental Protection Agency (EPA) is het onafhankelijke federale agentschap van de Verenigde Staten dat bevoegd is met de bescherming van de volksgezondheid en het milieu. Het agentschap sponsort en voert onderzoek uit, ontwikkelt milieuregelgeving en ziet toe op de naleving ervan. Het agentschap beheert de registratie van OvoControl, het geneesmiddel dat in Noord-Amerika gebruikt wordt voor geboortebeperking (zie hierboven).
United States Environmental Protection Agency Nicarbazine Pesticide Fact Sheet
Dit informatieblad uit 2005 werd opgesteld naar aanleiding van de registratie van OvoControl-G voor Canadese ganzen en behandelt de toxiciteit van nicarbazine. Zie hierboven voor meer info over OvoControl-G.
- Onvruchtbaarheid is afhankelijk van dosering en tijd en volledig omkeerbaar
- OvoControl-G wordt door EPA geclassificeerd onder categorie IV voor orale, inhalatoire en huidgevoeligheid. Categorie IV is de laagste categorie in de classificering van EPA en dus zeer gering toxisch. Op het vlak van ooggevoeligheid staat nicarbazine in categorie III. Zie de classificatietabel van EPA hieronder .
- WHO, World Health Organization, voerde metabolisme-onderzoek op ratten uit om het risico van OvoControl-G voor mensen en zoogdieren (bv. honden) te achterhalen. Het onderzoek toont aan dat mensen en dieren die niet tot de doelgroep horen extreme hoeveelheden OvoControl-G zouden moeten consumeren om toxische gevolgen te ondervinden. Zo zou een kind (15 kg) in één inname meer dan 60 kg moeten consumeren en een hond (10 kg) 40 kg voordat het geneesmiddel in 50% van de gevallen dodelijk kan zijn. Bij een chronische toediening, iedere dag gedurende de rest van hun leven, zou een kind 2,4 kg en een hond 1,6 kg kunnen innemen zonder toxische gevolgen te ondervinden.
- Noot: Rekening houdend dat de concentratie nicarbazine in OvoControl-G 3 keer zo hoog ligt als de concentratie in R-12, zou R-12 pas giftig zijn vanaf consumptie van 12 kg per kg lichaamsgewicht
Bron: US EPA
EPA Toxicity Categories
Deze tabel geeft een overzicht van de toxiciteitsclassificatie van de EPA, waarbij categorie I staat voor zeer toxisch en categorie IV voor weinig toxisch. Zie United States Environmental Protection Agency Nicarbazine Pesticide Fact Sheet voor de scores van OvoControl-G. Zie hierboven voor meer info over OvoControl-G.
4. Overige bronnen
Molecular Effects of Nicarbazin on Avian Reproduction
Dit wetenschappelijke artikel gaat dieper in op de moleculaire werking van nicarbazine en onderzoekt hoe nicarbazine de eiproductie en -broedbaarheid beïnvloedt.
Bron: Research Gate
The product nicarbazin
Barcelona (Spanje) gebruikt R-12 al jaren met succes om de duivenbevolking in de stad onder controle te houden. Op de website van de stad worden de werking en veiligheid van nicarbazine toegelicht:
- Wanneer DNC en HDP opgesplitst zijn, zijn de DNC-deeltjes te groot voor absorptie in de darm en zijn organismen bijgevolg niet in staat om DNC te assimileren
- Hetzelfde gebeurt wanneer nicarbazine oplost in water of het grondoppervlak intrekt
- Nicarbazine is niet toxisch
- Het effect is omkeerbaar: eenmaal men geen R-12 meer toedient, kunnen duiven zich opnieuw voortplanten
- Nicarbazine is enkel steriliserend wanneer het continu en volgens een bepaalde dosis toegediend wordt (10 g per duif per dag)
- Zoogdieren en andere vogels, waaronder roofvogels, ondervinden minimale gevolgen, zowel op korte als op lange termijn
- De impact op de omgeving is zowel voor het geneesmiddel zelf als voor de metabolieten in de ontlasting onderzocht. De hoeveelheden nicarbazine die in de omgeving terecht komen, liggen ver beneden de toegestane hoeveelheid vastgelegd door de EU (ERA). De aanwezigheid van nicarbazine in het milieu blijft beperkt, mits R-12 opbreekt in 2 delen en gevoelig is voor ultraviolet licht.
Bron: website van Stad Barcelona
Nicarbazine, het actieve bestanddeel in R-12, is veilig:
- Als diergeneesmiddel in de pluimveehouderij heeft het een korte wachttijd, wat betekent dat voedselproducerende dieren het (bijna) tot aan hun laatste levensdag mogen innemen. Dit betekent dat het veilig is, zowel voor het dier zelf, als voor de consumptie van het dier.
- De hoeveelheid nicarbazine in R-12 is zeer beperkt.
- Nicarbazine is pas toxisch vanaf zeer hoge dosissen. Deze dosissen zijn onrealistisch en fysiek onmogelijk.
- Duiven krijgen R-12 niet het hele jaar door, enkel tijdens de voortplantingsperiode.
- Duiven ondervinden geen hinder. Ze krijgen voedzaam eten en worden beschermd tegen coccidiose.
- Verder leggen ze zoals gewoonlijk hun eieren, alleen kunnen ze niet uitgebroed worden. De eieren zijn lichter, met een dunnere schaal en vanbinnen is het ei 'geklutst'.
- Er is geen gevaar voor andere vogels, zoogdieren, mensen of het milieu.
R-12 is geregistreerd als diergeneesmiddel voor stadsduiven.